अमेरिकामा रंगभेद विरूद्ध तिब्बती
बाल्यावस्थामा न्यु जेर्सेयको होवेल्ल नामक सहरमा मैले रंग विभेद बढ्दै गरेको धेरै अनुभव गरेको थिए । मेरो रंगको कारण म एकदमै हेपिनुपर्थ्यो र सबैले मलाई चिनक नामले जिस्काउथ्यो। जुन शब्द एकदमै खराब हो। दिनप्रतिदिन मेरो शारीरिक वृद्धि हुदै गयो त्यसक्रम क्षणिक समयको लागि मलाई जिस्काउन वा हेप्न छोडेको थियो। जब म वस्य्क अवस्थामा पुगे फेरि उनीहरूले मलाई भेदभाव गर्न सुरु गरे तर यसपटक यो भेदभाव मेरो लागि थिएन यो त मेरो विस्वास ,मेरो निष्ठा ,मेरो दोर्जे शुग्देनको लागि थियो। अनि अर्को असमानता चाहीँ , यसपटक भेदभाव मेरा आफ्नै तिब्बती समुदायको नेतृत्वमा थियो ।
शीर्षक , १९७० न्यु जेर्सेय,होवेल्लमा हुर्कियता पनि, मेरो छालाको रंग र एशिया महादेशको नागरिक भएकै कारण मलाई भेदभाव गरियो।
त्यसकारण , जब मेरो एकजना साथीले मलाई यो लेख पठाउनु भयो। त्यसबखत म छक्क परिन किनकी मैले यो अनुभव अमेरिकामा लिसकेको थिए। मात्र उनीहरूको छालाको रंग र जातको जुन कसैले पनि परिवर्तन गर्न सकिदैन ] कारण धेरै मानिसहरूले रंग विभेद जस्ता अपराध सहन बाध्य छन्। त्यसैले तेन्जिनको अनुभव पढेर म दुखि भए। भन्दा दुखदायी छ तर ,अब उसले आफू तिब्बती हुनु अपमानजनक मान्न थाल्यो ।
बितेको २० वर्ष देखि म र म जस्ता दोर्जे शुग्देनका प्रशिक्षार्थीहरूले अनुभव आएको कुरा यही हो । विगत दुई दशक देखि म दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थी हु। म अश्लीलता ,घृणा र दुर्वचनको भागीदारी हुनुपर्यो फलत: मेरो निष्ठा ,मेरो विश्वास मेरो निष्ठा त्यो चिज हो जुन कुनै तान्त्रिक आस्वाशनले परिवर्तन ल्याउन सक्दैन र यो मेरो गुरू प्रति मेरो विश्वास हो।
म मात्र दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थी होइन तथापि मेरो पिताले पनि आफूलाई दोर्जे शुग्देन समक्ष समर्पित गर्नुभैसक्यो । वास्तवमा केहि वर्ष अगाडि ,उहाँले मलाई दोर्जे शुग्देनको अनमोल फूलदानी दिनु भएको थियो जुन चाहीँ मोंगोलियन लामा गुरू देव रिन्पोछेज्युले दिनु भएको थियो। मेरो पिता यस पवित्रताको भक्त र रक्षक दुवै हुनुहुन्थो । त्यसैले उहाँ चाहनु हुन्थ्यो की म पनि उहाँ जस्तै दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थी बनेर त्यसको केही लाभ ममा पनि होस् ।
भेदभावको सुरूवात मानिसबाटै भएको हो ,मानिसको अनुसार भेदभाव फरक-फरक हुन्छ, जोसँग शक्ति छ उसले नै नियमको सुरूवात गर्छ भनेर तेन्जिनले अन्तर्वाता दिनु भएको थियो । उहाले आफ्नो परिवारको सुरक्षाको निमित्त आफूले अनुभव गरेको डरको बारेमा बताउनु भयो। तेन्जिनको शब्दहरू दोर्जे शुग्देनका प्रशिक्षार्थीहरूले भोगेका अवस्थाहरूसँग मिल्न जान्छ। त्यही निष्ठाका कारण शुग्देन प्रशिक्षार्थीहरूर्ले अन्धकार र डरमा २० वर्ष बिताउनु पर्यो। तिब्बतीहरूको बसोवास अवधिभर उनीहरूले आफ्नो क्रुरता र घृणा उनीहरूको विरूद्ध पेश गरिरह्ये । प्रशिक्षार्थीहरूका शिशुहरूलाई स्कूलबाट हटाइयो जो शुग्देनको प्रशिक्षार्थी थियो उनीहरूलाई पसल , स्कूल, अस्पताल र रेस्टुरेन्टहरूमा रोक लगाइयो र रोजगारहरूलाई तिब्बती नागरिक सेवाद्वारा बेरोजगार बनाइयो। अझ तिब्बती प्रमुख दलाइ लामा ज्युले पनि दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थीहरूलाई भेट्न अस्वीकार गर्नुभयो।
शीर्षक , यो मेरो अनुरोध हो सबैजनालाई तिब्बती होस् वा जो कोही ,उहाँहरूले कुनै पनि किसिमको भेदभाव खेप्नु नपरोस् ,चाहे त्यो जाति, लिङ्ग ,उमेर .निष्ठा र आर्थिक पृष्ठभूमि, किन नहोस्। विशेष गरी दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थीहरूलाई गरिएको भेदभाव चाडै समापन गरियोस्।
त्यसैले म त्यस तिब्बतीहरूको लागि यही प्राथना गर्छु की उनीहरूमा यो बिडम्बना सहन सक्ने क्षमता सिर्जना होस् खासगरी दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थीहरू जसले दुई दशकसम्म डर र त्राशमा बस्नु पर्यो । कसैले पनि आफ्नो जात ,छालाको रंग ,आर्थिक पृष्ठभूमि, शिक्षा र निष्ठाको कारण हिंसात्मक व्यवहार अनुभव गर्न नपरोस्। निश्चितताका लागि म तेन्जिनको अनुभव कसैले पनि भोग्नु नपरोस् भन्ने चाहना राख्दछु। त्यसैले कृपया तल लेखिएको लेख सबैले ध्यान दिएर पढिदिनु र तेन्जिनको अन्तर्वाता पनि सुनिदिनु होला । तेन्जिनको नाम र अनुभव निकालेर एकचोटी सोच्न्नुहोस त कसरी दोर्जे शुग्देनको प्रशिक्षार्थीहरूमा लागु गर्ने । आशा छ तिब्बतीहरू चाँडैनै अरूबाट उनिहरोको रंग र निष्ठाको कारण अलग राख्दाको पीडा कस्तो हुन्छ भनेर यो लेखमार्फत थाहा पाउनेछन् ।
छेम रिन्पोछे
दुर्व्यवहार, डर ,उत्तरी देश आप्रवाशीको प्रेमपूर्वक लडाई
जाच हिर्स्च (पिटर्सवर्ग संवाददाता),पिटर्सवर्ग ,न्यूयोर्क
नोभेम्बेर १७, २०१६ – तेन्जिन दोर्जीले आफूले गर्न सक्ने जति सबै गर्नुभयो। ६ वर्ष अघीदेखि नै उहाँ यु .यस नागरिक जस्तै सरल हुनुभयो। उहाले पिटर्सवर्ग आफ्नै निजि हिमालय रेस्टुरेन्ट खोल्नुभयो। प्रत्येक वर्ष उहाले सहभोजको लागि सहयोग गर्नुहुन्छ जसले बाहिरबाट संगीतकार र उत्कृष्ट कलाकारहरू जम्मा गर्छन् ।
शीर्षक, तेन्जिन दोर्जे हिमालय रेस्टुरेन्ट प्लात्त्स्बुर्घको मालिक जो रास्ट्रपति चुनाब पछि बारम्बार दुर्व्यवहार खेपिनुपर्यो।फोटो जाच हि
उहाले सय घण्टा खर्चेर सहरको सांस्कृतिक बाहुल्यता कायम गर्नुभएको थियो। पछि केहि चिजले उहाको उर्जा खपत गर्यो र त्यो थियो; डर ।
चुनाब देखि यु यस अल्पसंख्यक समुहको घृणाको लहर छाएको थियो। दुर्व्यवहार स्वस्तिकस ,दक्षिणी गरिबी कानुनी केन्द्र अनुशार यो हप्तामा ४०० ओटा त्यस्तो घटना गिन्ती भयेछ।
बारम्बार आफैलाई दुर्व्यवहार गरिसकेपछि, दोर्जे यस पल को भावना बनाउन संघर्ष गर्दै छ, र कसरी संघर्ष गर्न कसरी पत्ता लगाउन प्रयास गर्दैछ।
दोर्जे भुटानमा ठूलो भयो । वर्षमा उनी प्लाट्सबर्गमा केही चोटि बाहिर गएका थिए, तर यो सिर्फ “सानो कुरा ” थियो। उनीहरूले मेरा सबै फूलको थुप्काए र सामानलाई ठोक्छन्। ” “यो धेरै फरक हुन्छ।”उहाले भन्नु भयो ।
यो गत हप्ताको बुधबार भएको थियो,केहि दिनपछि डोनाल्ड ट्रम्प चयन भएको थियो। दोर्जे वाल्मार्टमा हिँडिरहेको थियो तब उनले क्यामलुफ्रेज जैकेट पहने दुई पुरूष भाग्यो र उ पनि उनीहरूको पछि पछि लाग्यो । “यो दुईजना ट्रकहरूको छेउमा उभिएका साथीहरू थिए। र तिनीहरू भनिरहेका थिए , ‘हे चिनक, मेरो देशबाट बाहिर निस्कनुहोस्। तपाईं कहाँबाट आउनुभएको हो त्यही फिर्ता जानुहोस्। र म तिनीहरूलाई हेरेर मुस्कुराउँथें।
मालिकले २०१५ चाड तिब्बत संगीतकार टिमडिंग साट्सनसँग गाए। फोटो: जाच हिर्स्च
उनले सोधे। “त्यसोभए यो फेरि भयो।” केही कदम टाढा, दुई जना मान्छेले एउटै जातिको स्वाद प्रयोग गरे। “मैले धेरै असुविधा, असुरक्षित महसुस गरे” दोर्जेले भने, र उनले यसलाई वाल्मार्टमा बनाएनन्। “मैले भर्खरै फर्कें र घर फर्क्यो।”
त्यसपछि, केही दिनपछि, उनीहरू अज्ञात दौडिरहेका देखायो । तथ्य यो हो कि ती बूढो मानिसहरूले आफ्नो हृदय भोगे। “यो केही थियो कि जुन मैले आशा गरेको थिएन।”
दोर्जे सांस्कृतिक रूपले तिब्बती हुन् र उनको परिवार चीन सरकारदेखि भागेर बाँच्नको लागि अमेरिकामा आए। एक पटक, उनले भने, चिनियाँ अधिकारीहरूले भारतमा तिनीहरूलाइ पक्रेर पिटेका थिए, तिनहरूको स्वास्थ्यलाभ हुन् तीन हप्तासम्म लाग्यो।
उहाँ सबैबाट टाढा रहन यहाँ आउनुभयो। सबैभन्दा बढी, उत्तर देशले दोर्जेलाई तनाब गरेको थियो। उनीहरूलाई सबैले मन पराउँछन् र वार्षिक तिब्बती कला र संस्कृति उत्सवको आयोजन गरेकोले सम्मानित गर्छन्। २०१५ मा, स्थानीय कलाकारहरूले तिब्बती परम्पराहरूको सम्मान गर्न एक शहरको छेउमा एक स्थायी मंडला टाइल भित्ता निर्माण गरे। अनावरणमा, दोर्जे मुस्कुराए र थकित देखा परे। उहाँले भीडलाई भन्नुभएको थियो कि प्लाट्सबर्ग सम्मानित तिब्बती देखि भरिएको छ।
दोर्जे माउन्ट लेक मंडलको अनावरणमा बोल्दै। माउन्ट लेक पीबीएसद्वारा प्रदान गरिएको फोटो
दोर्जे आफ्नो परिवारसँग। दोर्जेद्वारा प्रदान गरिएको फोटो।
“मलाई सधै सोधिने यो प्रश्न प्लाट्सबर्ग मा कति तिब्बती परिवारहरू छन् र मैले सधैं ‘धेरै ”लेखेको छु। र यसले यो प्रमाणित गर्न जान्छ कि जो मैले प्लाट्सबर्गमा मेरो परिवारको बारेमा भने सही भने … मेरो यहाँ दिमाग तिब्बत हो र उहाले भन्नु भयो “माउन्टेन लेक पीबीएस सभोज वृत्तचित्र कला निस्कियो ।
अब, दोर्जे आफ्नो परिवारको सुरक्षाको लागि भयभीत छन्। फेसबुकमा उनले एक लामो, भावनात्मक पोस्ट लेखेका थिए, जसमा भनिएको थियो।
डरले मेरो परिवारको सुरक्षाको लागि म डराउँछु र म आफै समूहमा सामेल हुन चाहन्छु जसले आगो लगाउने अधिकारमा विश्वास गर्दछ।”
उहाँले जारी राख्नुभयो, “यो मेरो लागि उदासीन निर्णय हो किनकी म दयामा विश्वास गर्दछु तर परिवार र मानवताको रूपमा म दोषी छु र यसले मलाई यो निष्कर्ष निकालेको छ कि विनाशको हतियार मेरो निर्देशनमा रहेको घृणाको विरूद्ध एक मात्र सुरक्षा हो। मेरो छालाको रंग र राजनैतिक विश्वासहरूको विरूद्धमा। ”
दोर्जे एक व्यावहारिक बौद्ध हुन्। शान्त हुनु भनेको उनको धर्म र पहिचानको एक ठूलो भाग हो
तर उहाँले जस्तै कुनै अन्य विकल्पहरू थिएनन्। उहाँले घरको लागि एक बन्दूक खरीद गर्न योजना बनाइदिनुभयो र गुप्त ल्यान्ड पिस्टलको लागि इजाजतपत्र प्राप्त गर्न खोज्नु भयो।
एक गहिरो, कालो क्षण थियो, दोर्जेले भने। त्यसपछि उनले साथीहरूबाट सुनेका थिए र यसमा सुतेका थिए ।
मेरो समुदायका सदस्यहरू, निस्सन्देह मेरो फेसबुकमा धेरै सहयोगी हुनुहुन्थ्यो र त्यसपछि मैले सामुदायिक सदस्यहरूसँग आउन थालेँ र भने, तेन्जिन हामी तपाईंको साथमा हो। र जब मैले त्यस्ता प्रकारको समर्थन देख्छु, तब मलाई कुनै पनि प्रकारको हतियारको आवश्यकता महशुस भएन, किनकी यो नै मेरो हतियार हो। ”
बन्दूकहरूको सट्टा उहाँले एउटा नयाँ सुरक्षा क्यामेरा किन्नु भएको छ। उहाँ पनि नस्लवाद र वेदेशीहरूप्रतिको घृणाभावको बारेमा एक मंच व्यवस्थित गर्नमा मदद गर्न लागिपर्नुभएको छ। शहरका नेताहरूले उनीहरूको विचार एक महान विचार जनाए ।
यो समयमा मानिसहरू एक किनारमा छन्। हालै, एक अफवाह केकेके को बारेमा सन्नी प्लाट्सबर्गको आसपास फैलँदै छ। विश्वविद्यालय प्रहरीले इमेल आश्वस्त विद्यार्थीलाइ पठाएको छ कि उनीहरूले यो क्षेत्रमा केकेके गतिविधिको कुनै प्रमाण छैन।
सोमवबारको दिन, दोर्जेले आफ्नो घर बाहिर गाडी पार्क गरिसकेको बेला ध्यान भंग भयो। यो यकीन छैन कि यो एक जातिय कुरा हो तर उहाँले सोच्नुहुन्छ किनकी यो नौ वर्षमा पहिले कहिल्यै यस्तो भएको थिएन .
दोर्जेले प्रेमपूर्वक लडाई गर्ने योजना बनाउँछन्। कारको बारेमा एक फेसबुक पोस्टमा, उनले यस्तो लेखे, “यो ल्याउनुहोस्। तपाईंको घृणाले मलाई तपाईंलाई परिवर्तन गर्न सघाउँदैन। ”
प्लाट्सबर्ग शहरमा सम्पन्न माउन्ट झील मंडल, जुन तिब्बतको संस्कृतिको लागि स्थायी श्रद्धालु छ। फोटो: जाच हिर्स्च
स्रोत: http://www.northcountrypublicradio.org/news/story/32951/20161117/harassed-afraid-a-north-country-immigrant-fights-back-with-love
थप विस्तृत जानकारीका लागि:
- दोर्जे शुग्देनको उदाहरणीय कथाहरु र सजीब उपन्यास
- तिम्रो मस्तिष्कको भूमि
- एक असल साथी
- शुभ मंगोलियन साइतहरू
- तपाईं धर्म निरपेक्ष वा आध्यात्मिक हुनुहुन्छ?
- दोर्जे शुग्देन : हाम्रा व्यक्तिगत कथाहरू
- कसरी तिब्बती नेतृत्वले प्रायोजकलाई व्यवहार गर्दछन् (जिन्दक)
- ट्रोडेखाङसार –४०० बर्ष पुरानो दोर्जे शुग्देनको पुजाघर, ल्हासामा
- ईश्वरीयता (ईश्वर) लाई पुकार्नु
- मित्रले नेपालीमा भगवान दोर्जे शुग्देनका बारेमा सिकाउनुहुन्छ ।
[…] अमेरिकामा रंगभेद विरूद्ध तिब्बती […]